İş hayatında en büyük başarılardan biri, çalışanların sadece maaşları için değil, gerçekten sevdikleri için işe geldiği bir ortam sunabilmektedir.
Peki, dünya genelinde en yüksek çalışan bağlılığına sahip şirketlerin ortak özellikleri neler?
Araştırmalar bize hangi faktörlerin insanları işlerine tutkuyla bağladığını gösteriyor?
Bu yazımızda yapılan araştırma sonuçlarına göre detaylı açıklayalım:
Rakamlarla Çalışan Bağlılığının Önemi
İş dünyasında başarının formülünü arayan yöneticiler genellikle pazar stratejileri, teknolojik yatırımlar ve finansal planlamaya odaklanırken, en değerli varlıklarını gözden kaçırabiliyorlar: çalışanlarını. Oysa günümüzün rekabetçi ortamında, gerçek fark yaratanın insan kaynağı olduğu artık tartışılmaz bir gerçek.
Gallup’un son araştırmalarına göre, dünya genelinde çalışanların yalnızca %15’i işlerine gerçekten bağlı hissediyor. Bu düşük oran, şirketlere ciddi maliyetler yüklüyor:
- Bağlılığı düşük ekiplerde verimlilik %18 daha az
- Müşteri memnuniyeti %16 daha düşük
- Kârlılık %23 oranında azalıyor
- İşgücü devir oranı %43 daha yüksek
McKinsey‘nin 2023 sonunda yayınladığı bir rapora göre, çalışanlarını gerçekten bağlı hissettiren şirketler rekabet avantajı elde ediyor ve bu avantaj finansal sonuçlara doğrudan yansıyor. Peki bu şirketler ne yapıyor da diğerlerinden ayrışıyor?
İşi Sevdiren Şirketlerin 5 Ortak Özelliği
Çalışanların mutlu olduğu, işe severek geldiği ve kendini değerli hissettiği şirketler her zaman daha başarılı olur. Çünkü mutlu çalışanlar, işlerine daha fazla bağlı olur, daha üretken çalışır ve şirketin gelişimine aktif olarak katkı sağlar. Peki, bazı şirketler bunu nasıl başarıyor?
1. Anlam ve Amaç Sunuyorlar
Harvard Business Review‘da yayınlanan kapsamlı bir araştırma, işini seven çalışanların %73’ünün yaptıkları işin daha büyük bir amaca hizmet ettiğini hissettiğini ortaya koyuyor.
TOMS Shoes şirketinden örnek vermek gerekirse; şirket her satın alınan ayakkabı için ihtiyaç sahiplerine bir çift ayakkabı bağışlama modeliyle çalışanlarına net bir sosyal etki sunmuştur. Çalışanlar yalnızca bir ürün satmadıklarını, dünyayı değiştirdiklerini hissediyorlar. Araştırmacılar, şirketlerin şu soruyu cevaplaması gerektiğini belirtiyor: “Eğer şirket bir anda faaliyetini sonlandırsa, dünya ne kaybederdi?”
Bu sorunun cevabı, çalışanlara sunulan anlamın özünü oluşturmaktadır.
2. Bağımsızlık ve Güven Kültürü Oluşturuyorlar
MIT Sloan School of Management’ın araştırması, çalışanların sürekli kontrol edildikleri değil, kendi kararlarını alabildikleri ortamlarda %67 daha fazla bağlılık gösterdiğini ortaya koyuyor. Netflix; “En iyi kontrol, kontrol etmemektir” yaklaşımını benimsemektedir. Netflix, çalışanlarına basit bir prensiple yaklaşıyor: “Yetişkinleri işe alıp, sonra da onlara yetişkin gibi davranıyoruz.”
Netflix, sınırsız tatil politikası uyguluyor ve çalışanlarına kendi harcama politikalarında karar verme özgürlüğü tanıyor. Deloitte’un araştırması, mikroyönetim yerine sonuç odaklı yaklaşımın çalışan bağlılığını %34 artırdığını belirtmiştir.
3. Büyüme ve Gelişim Fırsatları Sağlıyorlar
LinkedIn’in 2024 Öğrenme ve Gelişim Raporu’na göre, çalışanların %94’ü, gelişimlerine yatırım yapan şirketlerde daha uzun süre çalışmayı tercih ediyor.
Buna iyi bir örnek, Google’ın ünlü “Yüzde 20 Zamanı” politikasıdır. Bu uygulama sayesinde çalışanlar, zamanlarının %20’sini kendi seçtikleri projelere ayırabiliyor. Sonuç olarak, Gmail ve Google News gibi yenilikçi ürünler ortaya çıktı. Özellikle Y ve Z kuşağı için kişisel ve profesyonel gelişim fırsatları, maaş artışından bile daha güçlü bir bağlılık faktörü olarak öne çıkıyor.
4. Takdir ve Tanınma Sistemleri Kuruyorlar
WorkHuman Research Institute’un son araştırması, düzenli olarak takdir gören çalışanların işten ayrılma olasılığının 3 kat daha düşük olduğunu gösteriyor.
Bu duruma iyi bir örnek, Salesforce’un “V2MOM” sistemi. Vizyon, değerler, metodlar, engeller ve ölçümlerden oluşan bu sistem, çalışanların başarılarını şeffaf bir şekilde görünür hale getiriyor ve üst yönetim tarafından takdir edilmelerini sağlıyor.Araştırmalar, parasal olmayan takdir yöntemlerinin çoğu zaman küçük parasal ödüllerden daha etkili olduğunu gösteriyor.
5. İş-Yaşam Dengesi ve Esneklik Sunuyorlar
Pandemi sonrası dönemde yapılan araştırmalar, esnek çalışma modellerinin çalışan bağlılığını %78 oranında artırdığını ortaya koymuştur. Bu duruma iyi bir örnek ise Unilever’in “U-Work” programıdır. Bu program, çalışanlara proje bazlı çalışma imkanı sunarken belirli bir maaş ve yan haklar garantisi veriyor. Çalışanlar, iş-yaşam dengelerini kendi kontrollerine alarak kariyerlerini daha esnek bir şekilde yönetebiliyorlar.
Microsoft’un araştırmaları da hibrit çalışma modelinin doğru uygulandığında hem verimliliği hem de çalışan memnuniyetini artırdığını ortaya koymaktadır.
Türkiye’de Durum Nasıl?
Great Place to Work Türkiye’nin son araştırması, ülkemizde çalışan bağlılığı en yüksek şirketlerin ortak özelliğinin “güven kültürü” olduğunu ortaya koymaktadır. Türkiye’deki çalışanlar için özellikle:
- Kararlara katılım
- Kariyer gelişim fırsatları
- Adil ücretlendirme
- İş güvencesi gibi faktörle öne çıkmaktadır.
Konuyla ilgili çalışan bağlılığını ve performansını artırma konusunda destek almayla ilgili detaylar.